MİCROSOFT EXCEL XP

[b]Microsoft Excel XP

Excel programı çalışma alanına girilen veriler üzerinde hesap yapabilme, verileri tabloya dönüştürebilme tablolar içindeki verileri grafiklerle destekleyebilme, verileri karşılaştırıp sonuç üretebilme özelliğine sahip; tablolama, grafik oluşturma, veri yönetimi ve hesaplama amaçlı kullanılan Office paketinin en çok kullanılan programıdır. Bu programla matematiksel işlemlerin yanı sıra grafik oluşturma, hücreleri biçimlendirme gibi özellikleri de kullanılabilir.

Satır: Ana başlıkları karakterlerle belirtilmiş veri alanlarına denir.
Sütun: Ana başlıkları rakamlarla belirtilmiş veri alanlarına denir.
Hücre: Satır ve sütunların kesişmesinden oluşan ve bilgilerin girildiği veri alanlarına denir.
Klavuz çizgileri: Satır ve sütunları belirtmeye yarayan çizgilere denir.
Formül çubuğu: Hücre içindeki verilerin takip edildiği araç çubuğudur.

Çalışma Sayfası-Tablosu
Excel’in temel çalışma ortamıdır. Veriler bu çalışma alanındaki hücrelere girilir. Sütunlar A’dan IV’ye kadar (256 sütun), satırlar 1'den 65536’ya (65536) kadardır. Bir Excel çalışma sayfasında 16 777 216 tane hücre vardır. Bir Excel dosyası (*.xls) çalışma kitabından, kitap çalışma sayfalarından, sayfalar ise hücrelerden oluşmaktadır. Her hücrenin belli bir adresi vardır. Bu hücre adresleri Ad kutusundan takip edilir. Bir hücre adresi; sütun adı ve satır adının birleşiminden oluşur. (A1 , C18, H58.....gibi)

Veri Girişi
Hücrelere 4 değişik (metin, sayı, formül, işlev) bilgi girilebilir. Hücrelere veri girişi yapıldıktan sonra ENTER tuşu kullanılmalıdır. ENTER tuşuna basıldıktan sonra hücre göstergesi alt hücreye geçecektir. SHIFT+ENTER bir üst hücreye, TAB tuşu bir sağ hücreye, SHIFT+TAB tuşları ise bir sol hücreye hareket edecektir. Hücre içindeki veriler Formül Çubuğundan takip edilir.

Hücre İçeriğini Düzenleme Bir hücreye veri girildikten sonra hücre içerikleri değiştirilebilir. Özellikle verinin veya formülün uzun olması durumunda veriyi değiştirmek gerekebilir. Bunun için;
a) F2 tuşu,
b) Hücreye çift tıklama,
c) Formül çubuğuna tıklama.


1) Sayılar
Excel programında işlem görecek asıl veriler sayılardır. Excel’in kullanım amacıda zaten sayıları işlemek ve sonuçlar çıkarmaktır. Sayıların ve metinlerin birleşiminin metin olarak kabul edildiği unutulmamalıdır. Tüm sayılar sağa hizalıdır. Sayıların girilmesi sırasında ##### karakterlerin veya 4E+06 gibi ifadelerin hücrelerde görülmesi o sayının hücreye sığmadığı anlamındadır. Bu durumda sütunun genişliği ayarlanmalıdır. 1) Para birimi: Seçili hücreler içindeki sayı bilgilerini TL biçiminde görmek için kullanılır. 2) Yüzde Stili: Hücre içindeki sayıları yüzdelik biçimde göstermek için kullanılır. 3) Binlik Ayraç Stili: Sayı bilgilerini binlik basamaklarına ayırmak için kullanılır. 4) Ondalık arttır/Ondalık azalt: Ondalık kısımdaki basamak sayısını arttırmak & azaltmak için kullanılır. 5) Bilimsel Sayı Biçimi: Büyük sayıları daha kolay görmek için kullanılır. (4E+07)

2) Metinler
Metin bilgi (text), metin yada karakter bilgi anlamına gelir. Bu bilgi tipi harflerden oluşur. Metinler sola hizalıdır. Ayrıca metin bilgileri içinde sayılarda kullanılabilir.

BOYUTLANDIRMABir hücrenin genişliği sütuna, yüksekliği ise satıra bağlıdır. Tek başına bir hücre boyutlandırılamaz. Boyutlandırılan o satırdaki veya sütundaki tüm hücrelerdir. Boyutlandırma işlemlerini şu şekillerde yapabiliriz:

1) Satır/sütun başlıkları arasında sürükleme.
2) Sütun başlıkları arasına çift tıklama.(Sütun içindeki hücrelerde yer alan en uzun veriye göre boyutlandırılacaktır)
3) Biçim-Satır-Yükseklik & Biçim-Sütun-Genişlik
4) Birden fazla satırın & sütunun yüksekliğini-genişliğini aynı yapmak için sütun veya satırlar seçildikten sonra başlıklar arasında sürükleme uygulanır.

SEÇİM İŞLEMLERİWindows altında çalışan bütün programlarda bir prensip vardır. Bu da “Önce seç sonra yap”tır. Ne yapmak istiyorsanız ilk önce onunla ilgili veri alanlarını seçmeli daha sonra istenilen işlemi yapmalısınız. Excel’de en çok yapılan işlemlerden biri de seçim işlemleridir.

a) SHIFT + Yön tuşları & Fare ile sürükleme: Serbest seçim
b) SHIFT + Home / SHIFT + End: Bulunulan hücreden satır başına / satır sonuna kadar seçim
c) Satır / Sütun başlığına tıklama: Satır/Sütun seçimi
d) Satır / Sütun başlığına sürükleme: Birden fazla satır/sütun seçimi
e) CTRL + Space (Boşluk): Sütun seçimi
f) SHIFT + Space (Boşluk): Satır seçimi
g) CTRL + SHIFT+Space (Boşluk): Tüm sayfa seçimi
h) CTRL + B: Tüm sayfa seçimi
ı) CTRL + * :Tablo seçimi (Hücre göstergesi seçilecek tablo içinde olmalıdır)
j) SHIFT + Tıklama: Aralık seçimi
k) CTRL + Tıklama: Bağımsız hücre seçimi

Formül Girişi
Excel’in en önemli özelliği hücreye girilen formüllerdir. Formüller diğer hücreler içindeki veriler üzerinde istediğimiz işlemi yapmamızı sağlar. Hücrelere formül girmeden önce (=) işareti kullanılmalıdır. Eğer formüllere eşittir ile başlanmazsa o veriler Excel tarafından formül olarak algılanmaz ve bir sonuç üretmez.

3) Dört İşlem
Dört işlem (+, -, *, /)’dan oluşur. Formüllere (=) ile başlanır. Formüllerde sayılar dışında hücre adresleri de kullanılabilir. Örneğin; =A1+A2-A3....., =B3*C6/D2.....gibi. Formüllerde hücre adreslerinin kullanılması formülleri güncelleme açısından daha avantajlı olduğundan formüllerde sayılar değil hücre adreslerini kullanılmak gerekir.

Yüzde HesaplamalarıHerhangi bir hücrede belirtilen sayının belirtilen oran kadar yüzdesinin hesaplanmasıdır. I) =HücreAdı*Katsayı/100 II) =HücreAdı*Katsayı% III)=HücreAdı*0,Katsayı

Hücre Kopyalama & Taşıma
Hücre içinde yer alan verileri (metin, sayı, formül, işlev) diğer hücrelere uygulamak için bir çok yöntem vardır. Bunlardan en çok kullanılan 3 yöntem ise; Birinci yol; bir hücreye kullanılacak formül girildikten sonra formülle birlikte formülün uygulanacağı hücreler de seçilir. Formül F2 tuşuyla güncelleştirildikten sonra Ctrl+Enter tuşları kullanılır. İkinci yol ise; hücrenin sağ alt köşesinde yer alan Hücre Kulpundan fare ile sürüklemektir. Üçüncü yol ise; hücre kulpuna çift tıklamaktır. Hücreleri taşımak içinse Hücre çerçevesi (Hücrenin kenarındaki ok biçimi & CTRL+X) kullanılır.

4) İŞLEVLER
a) Bugün:

Bulunan günün tarihini verir.
=Bugün()

b) Şimdi:

Bulunan günün tarihiyle birlikte ve saatini de verir.
=Şimdi()

c) Topla:

Belirtilen aralıktaki hücrelerin toplamını verir.
=Topla(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

d) Çarpım:

Belirtilen aralıkta bulunan hücrelerin çarpımını verir.
=Çarpım(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

e) Mak:

Belirtilen aralıkta bulunan en büyük değeri bulmak için kullanılır.
=Mak(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

f) Min:

Belirtilen aralıkta bulunan en küçük değeri bulmak için kullanılır.
=Min(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

g) Ortalama:

Belirtilen aralığın ortalamasını almak için kullanılır.
=Ortalama(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

h) Tamsayı:

Sayıların ondalık kısmını atıp tam sayısını almak için kullanılır. Tamsayı işlevinde virgülden sonraki sayının büyük veya küçük olmasını bir önemi yoktur.
=Tamsayı(HücreAdı)

ı) Yuvarla:

Ondalıklı bir sayıyı belirtilen bir basamağa yuvarlamak için kullanılır.Ondalık artır-azaltın işlevsel karşılığıdır =Yuvarla(HücreAdı;Basamak)

j) Karekök:

Herhangi bir hücrede bulunan pozitif bir sayının kare kökünü alır.
=Karekök(HücreAdı)

k) Cos:

Bir açının kosinüsünü bulmak için kullanılır.
=Cos(HücreAdı)

l) Uzunluk:

Bir metin içindeki karakterlerin sayısını verir.
=Uzunluk(HücreAdı)

m) Lira:

Belirtilen hücreyi liralı ifade etmek için kullanılır.
=Lira(HücreAdı;Basamak)

n) Eğer (mantıksal sınama):

Bir hücrede elde edilen sonuçlara göre kullanıcı tarafından verilen şartlara uygun sonuçlar üretmek için kullanılır. Eğer fonksiyonu şarta bağlı olarak sonuç üreten bir fonksiyondur.Eğer fonksiyonu ile hücre içindeki değer, karşılaştırma operatörleri kullanılarak başka değerlerle karşılaştırılır.
=Eğer(Şart;Doğruysa;Yanlışsa)

Şart: Bulunan değerlerin karşılaştırılacağı kısım.
Doğruysa: Şartın gerçekleşmesi durumunda üretilecek sonucun yer aldığı kısım.
Yanlışsa: Şartın gerçekleşmemesi durumunda üretilecek sonucun yer aldığı alternatif kısım.

Aritmetik operatörler:(/, *, -, +, %)Basit matematik işlemler uygular, sayısal değerleri birleştirip sonuçlar üretir.
Karşılaştırma operatörleri:(<, >, =, >=, <=)İki değeri karşılaştırır.Yanlış&doğru olmak üzere mantıksal değerler üretirler. Not: Eğer işlevi içinde bir metin kullanılacaksa bu metinler tırnak (“) içinde yazılmalıdır. Doğruysa veya yanlışsa kısmında sadece metin değil sayı, formül veya işlevde kullanılabilir. İç içe en fazla 8 Eğer kullanılabilir (9 şart).

0) Eğersay:

Belirtilen aralıkta bulunan ve istenen şartı sağlayan hücrelerin sayısını verir. =Eğersay(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;Koşul)
Not: İstenen koşul metinse bu metin tırnak (“) içinde yazılmalıdır.

p) Büyük:

Belirtilen aralıktaki en büyük n değerini verir.
=Büyük(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;n)
Örneğin; A1:A15 aralığındaki en büyük ikinci değeri bulmak için; =Büyük(A1:A15;2) yazılmalıdır.

r) Küçük:

Belirtilen aralıktaki en küçük n değerini verir. =Küçük(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;n)

s) Ençok_olan:

Belirtilen aralıkta en çok geçen değeri bulmak için kullanılır.
=Ençok_olan(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)
Not: Eğer bütün değerler eşit sayıdaysa veya aralıkta sayı içermeyen bir hücre varsa #N/A şeklinde bir ifade görülür.

t) Boşluksay:

Belirtilen aralıktaki boş hücrelerin sayısını verir. =Boşluksay(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

u) Bağ_değ_dolu_say:

Bir aralıktaki boş olmayan hücreleri sayısını verir.
=Bağ_değ_dolu_say(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

v) Bağ_değ_say:

Belirtilen aralıktaki hücrelerde sayı olanların miktarını verir.
=Bağ_değ_say(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)

w) Yada:

Bağımsız değişkenlerden biri doğruysa doğruyu verir, tüm bağımsız değişkenler yanlışsa yanlışı verir. Yani şartlardan en az birinin gerçekleşmesi durumu için kullanılır.
=Eğer(Yada(A1=2;A2=3;A4=5);”Doğruysa”;”Yanlışsa”)
Burada 3 ayrı şart birden belirtilmiş oluyor. A1 hücresinin 2 olması veya A2 hücresinin 3 olması veya A4 hücresinin 5 olması. Eğer bunlardan biri gerçekleşiyorsa şart gerçekleşir.

y) Ve:

Birden fazla şartın hepsinin aynı anda gerçekleşmesi durumlarında kullanılır. Tüm bağımsız değişkenleri doğruysa doğruyu, bir yada daha fazla bağımsız değişkeni yanlışsa yanlışı verir. Daha çok eğer fonksiyonu içinde birden fazla şartı belirtmek için kullanılır.
Not: Bir dizi yada başvuru bağımsız değişkeni metin yada boş hücreler içeriyorsa bu değerler gözardı edilir. Belirlenen aralık hiçbir mantıksal değer içermiyorsa, Ve işlevi #DEĞER hata değerini verir.

z) Eleman:

Belirlenen değerleri yine belirlenen kodlarla belirtmek için kullanılır. Burada en fazla 29 değer belirtilebilir.
=Eleman(HücreAdı;”değer1”;”değer2”;....)

REFERANSLAR
Excel’de hücreler, sütun ve satır numaraları ile gösterilirler. Başka bir ifadeyle hücrenin referansı sütun ve satır numarasıdır. Referanslar 3 türlüdür:

A) Göreceli Referans
Hücrenin adresinin birbirlerine göre verilmesidir. Yani A1 ve A2 hücresi A3 hücresinin üzerinde yer alan 2 hücredir. Excel bu tür referans yöntemini kullanır. Bu referansın avantajı belli hücrelere uygulanmış formüllerin diğer hücrelere kolayca uygulanmasını kolaylaştırmaktır.

B) Mutlak Referans
Hücre adreslerinin tam adresi ile gösterilmesidir. Yani hücrelerin adreslerinin $A$1 biçiminde değişmez olarak gösterilmesidir. Mutlak referansın amacı; öncelikle göreceli adreslemeyi durdurmaktır. Hücrelerin adreslerinin gidilen her yerde korunmasıyla ilgilidir. Mutlak adres kullanmak için hücre adresinin sütun ve satır numarasının önüne $ işareti eklenir.

C) Karışık Referans
Göreceli ve mutlak adreslerin birlikte kullanıldığı referans biçimidir. $A1 referansı, A1 hücresinin sütun numaraları açısından mutlak adrese sahip olduğunu, satır numaraları açısından göreceli adrese olduğunu gösterir.
Not: Kopyalama yönüne doğru (yatay-dikey) satır veya sütun bilgileri değişmektedir. Formülde kullanılacak bir hücreyi sabitlenmek istendiğinde sabitlenecek hücrenin satır ve sütun adlarının başına ($) işareti konmalıdır.

ADRESLEME
Bir başvuru, çalışma sayfası üzerinde bir hücre yada hücreler grubunu tanımlar ve formüllerde de bu hücre adresleri kullanılır. A1, B5, D11.... gibi hücre adresleri Göreli adreslemelerdir. Microsoft Excel varsayılan olarak göreceli adresler kullanır. Mutlak adresli bir formülü taşıdığınız veya kopyaladığınız da ise, Microsoft Excel mutlak adresi asıl formülde görüldüğü şekilde kopyalar. Göreceli adresler, otomatik olarak yeni konuma uyum sağladıklarından, taşınan veya kopyalanan formüldeki göreceli adresler asıl formüldeki adreslerden daha farklı hücrelere başvururlar. A1 hücresinin göreceli adresi:A1, mutlak adresi: $A$1’dir.

HATALAR

a) ##### hatası: Hücreye sığmayacak kadar bir sonuç çıkartan bir formül kullanılmış veya hücre içindeki veri o hücreye sığmıyor demektir. Bunun için sütunu genişletmek gerekir.
b) #AD? hatası: Excel’de bulunmayan bir işlev kullanıldığında bu hata çıkacaktır.
c) #SAY! hatası: Sayı ile ilgili bir problem olduğunda oluşur.
d) #BAŞV! hatası: Geçerli olmayan bir hücre başvurusunda oluşur.
e) #DEĞER! hatası: Bir sayı yada mantıksal değer gerektiren bir yere metin girilmesi durumunda oluşur.
f) #SAYI/0! hatası: Bir sayının sıfıra bölümünde oluşacak başvurudur.

İŞLEV YAPIŞTIR
İşlev yapıştır diğer adıyla fonksiyon sihirbazı olarak bilinen Excel fonksiyon tablosu tüm işlevlerin bir arada bulunduğu ve formüllerin otomatik olarak oluşturulduğu yardımcı menü seçeneğidir. Bu işlem için Ekle-İşlev veya S.A.Ç’nda yer alan simgesi kullanılır. Kısa yol tuşları ise SHIFT + F3’tür.

OTOMATİK BİÇİM
Seçili tablolara hazır biçimler ve şablonlar uygulamak için Biçim menüsünde yer alan Otomatik Biçim seçeneği kullanılır. Burada belli formatlar sunulur. Seçenekler sekmesinden ise istenilen alanlardaki biçimler fare ile tıklanarak kaldırılır.